یکی از پرکاربردترین انواع پیچ و مهره در صنعت نوع گالوانیزه و ضد زنگ هستند. در فرایند تولید این دو محصول از مکانیزمی استفاده شده است که مقاومت این اتصالات در برابر خوردگی، مواد شیمیایی و رطوبت افزایش یابد. به واقع هر کدام از این محصولات دارای نقاط قوت و ضعف هستند و انتخاب بهترین بین این دو بسته به شرایط محیطی و بودجه مالی پروژه دارد. در این مقاله به بررسی تفاوت پیچ و مهره فولاد گالوانیزه و ضد زنگ و تمام ویژگیهای این محصولات میپردازیم.
آهن گالوانیزه چیست؟
در فرایندی که آهن و فولاد به کمک یک فلز دیگر روکش شود، فرایند گالوانیزاسیون گفته میشود. فلز روی پرکاربردترین فلزی است که به عنوان روکش انتخاب میشود؛ چرا که این فلز در برابر خوردگی مقاومت فوق العاده ای دارد. اما برای افزایش این مقاومت میزان ضخامت را افزایش میدهند. یکی از دلایل پرکاربرد بودن گالوانیزاسیون، قیمت تمام شده پایین این روش است. از این رو اگر نگاهی به اطراف خود بیاندازید میتوانید پیچ و مهره، گریتینگ، ناودانی ساختمان و… همگی به این روش روکش میشوند.
اهمیت روکش روی در فولاد گالوانیزه
روی از جمله فلزات مقاوم در برابر رطوبت و عوامل شیمیایی ضعیف است. زمانی که فولاد را با روی روکش میکنند، در واقع فولاد را در برابر زنگ زدگی و خوردگی محافظت میکند. عناصر فلز روی به خوبی میتوانند در حد میکرو فولاد را پوشش دهند و از نفوذ رطوبت و مواد شیمیایی به لایههای فولادین پیشگیری نمایند. در صورت وارد شدن ضربه و ترک خوردن روکش ممکن است بعد از مدتی خوردگی و زنگ زدگی شروع شود.
روش تولید ورق گالوانیزه چگونه است؟
ورق گالوانیزه به دو روش متفاوت تولید میشود.
-
گالوانیزه گرم
در روش گالوانیزه گرم در ابتدا فولاد به روش شیمیایی و فیزیکی تمیز میشود. سپس فولاد در حوضی از فلز روی مذاب شده غوطهور میشود. از این رو فلز روی لایهای با ضخامت بیشتر از ۲۵ میکرومتر فلز فولاد را احاطه میکند. در این روش سرعت عمل بالایی وجود دارد اما نا همگن بودن پوشش روی در این روش دیده میشود.
-
گالوانیزه سرد
در این روش از یک جریان الکتریکی برای روکش نمودن فولاد استفاده میشود. به این شکل که یک جریان الکتریکی مثبت و یک جریان منفی به فلزات وارد میشود و بعد از قرار گرفتن این عناصر در کنار هم یک لایه کاملا همگن از روی فلز فولاد را احاطه میکند. در این روش زیبایی قابل توجهی دیده میشود؛ اما لایه نازکی از روی، فولاد را احاطه میکند. از این رو است که مقاومت گالوانیزه سرد از گالوانیزه گرم کمتر است.
فولاد ضد زنگ چیست؟
فولاد ضد زنگ که با نام استنلس استیل نیز شناخته میشود، فولادی است که به کمک فلز کروم، نیکل و مولبیدن در برابر خوردگی و رطوبت مقاومسازی میشود. هر چه میزان عناصری که به فولاد اضافه میشود بیشتر باشد، مقاومت فلز در برابر خوردگی، مواد شیمیایی، محلولهای کلرایدی و… افزایش خواهد یافت اما میزان فرم دهی فلز کاهش مییابد. در ضمن هر چه مقاومت افزایش مییابد، قیمت فلز نیز افزایش خواهد یافت. این فلزات در گریدهای مختلفی تولید میشود اما پرکاربردترین گریدها، گرید ۳۰۴ و ۳۱۶ است. پیچ و مهره فولادی ضد زنگ ۳۰۴ بیشترین کاربرد را در این بین دارد.
اهمیت ماده کروم در فولاد ضد زنگ
همانطور که قبلا گفته شد برای افزایش مقاومت فولاد در برابر رطوبت و مواد شیمیایی، از اضافه کردن عناصر کروم و نیکل استفاده میشود. مهمترین عنصری که در افزایش مقاومت فلز فولاد، کروم است. برای ایجاد کمترین مقاومت حداقل باید ۱۰% کروم به فولاد اضافه شود. هر چه این میزان بیشتر باشد مقاومت فلز در برابر عوامل شیمیایی، رطوبت، محلولهای کلری و کلرایدی بیشتر شده و در نتیجه قیمت نیز افزایش خواهد یافت.
فولاد ضد زنگ یا فولاد گالوانیزه؟
اگر قصد داشته باشید یک اتصال ضد زنگ برای پروژه کاری خود انتخاب کنید، طبیعتا بین انتخاب پیچهای فولادی ضد زنگ ۱۸/۸ و پیچهای فولاد گالوانیزه قرار میگیرید. این دو هر کدام نقاط ضعف و قوت خاص خود را دارند و از این رو این شما هستید که با توجه به شرایط کاری باید بهترین انتخاب را داشته باشید.
فولاد ضد زنگ دارای کروم در ساختار داخلی است و از این رو در صورت وارد شدن ضربه مقاومت اتصالات از بین نخواهد رفت. البته که قیمت این محصولات بیشتر از فولاد گالوانیزه است. برای مثال در صورتی که سر پیچهای فولادی ضد زنگ دچار خوردگی و هرز شدگی شود به هیچ عنوان در کیفیت پیچ و مهره تاثیر نخواهد گذاشت. در این زمان بدون نگرانی از آسیب دیدن پیچ و زنگ زدن آن میتوانید از روشهای باز کردن پیچ هرز استفاده کرده و آن را باز کنید.
اما فولاد گالوانیزه با قیمت مقرون به صرفه در بازار ارائه میشود. در صورتی که از نظر مقاومت از فولاد ضد زنگ پایین تر بوده و در صورت وارد شدن ضربه و آسیب دیدن روکش، آسیبهای وارد به فولاد آغاز خواهد شد.
از این رو در مقایسه پیچ و مهره فولاد ضد زنگ با فولاد گالوانیزه باید گفت که اگر بودجه مالی برای شما مهم است و همچنین شرایط محیطی چندان سخت نیست میتوانید از انواع فولاد گالوانیزه استفاده شود. اما اگر تجهیزات حساس هستند و محیط آلوده به مواد شیمیایی است بهترین گزینه پیش روی شما برای خرید پیچ و مهره، فولاد ضد زنگ است.
انتخاب بر اساس محیط آب و هوایی
یکی از موثرترین عوامل از بین رفتن کیفیت فولاد، آب و هوا است. در محیطهای مرطوب و شهرهای مرطوب فولاد بیشتر در معرض خطر زنگ زدگی قرار دارد. حال برای انتخاب بین فولاد ضد زنگ و فولاد گالوانیزه باید شرایط آب و هوایی را بررسی کنید. انتخاب فولاد ضد زنگ برای محیطهایی که از لحاظ رطوبت در سطح بیشتری قرار دارند مناسب است. چرا که حتی در اثر ضربه و وارد آمدن فشار فیزیکی به اتصالات خاصیت ضد زنگی آن از بین نمیرود. اما فولاد گالوانیزه به این شکل نیست و در اصل فشار روکش از بین رفته و زنگ زدگی فولاد شروع میشود.
کاربرد فولاد ضد زنگ و آهن گالوانیزه چیست؟
فولاد ضد زنگ و فولاد گالوانیزه هر دو از فلزات مقاومت در برابر رطوبت و خوردگی هستند. اما میزان این مقاومت است که قیمت و کاربرد آنها را متفاوت میکند. از نظر مقاومت فیزیکی و کششی تفاوت چندان بین این گزینهها وجود ندارد؛ اما از نظر مقاومت در برابر رطوبت و خوردگی بیشترین مقاومت به فولاد ضد زنگ تعلق میگیرد. فولاد ضد زنگ بیشترین کاربرد را در تولید پیچ و مهره، صنایع غذایی، اتصالات ساختمانی در شهرهای مرطوب و … کاربرد دارد. گفتنی است که گرید پیچ ضد زنگ در میزان مقاومت آن تاثیر خواهد داشت. آهن گالوانیزه قیمت کمتری دارد و از این رو در بیشتر اتصالاتی ساختمانی در شهرهای گرم و خشک استفاده میشود. از این فلز برای ساخت تجهیزاتی که با رطوبت در ارتباط نیستند نیز استفاده میشود.
کلام آخر
پیچ استور تولید کننده انواع پیچ فروشگاه اینترنتی خود را فرصت مناسبی جهت خرید بدون دغدغه شما میداند. مجموعه کاملی از انواع محصولات در گریدهای مختلف گردآوری شده است و که با چند کلیک میتوانید آنها را در محل تحویل بگیرید.
سلام خسته نباشید ممنون بابت مقاله خوبی که آماده کردین در مورد تفاوت پیچ و مهره فولاد گالوانیزه و ضد زنگ. از پیچ های گالوانیزه تو صنعت پتروشیمی استفاده میشه؟
سلام سلامت باشین
ممنون از توجه شما
بله ممکنه استفاده بشه.
سلام وقت بخیر
بهترین پیچ و مهره فولادی تو حوزه چوب کدوم مدله؟
سلام وقت شما هم بخیر
انتخاب فولاد ضد زنگ برای محیطهایی که از لحاظ رطوبت در سطح بیشتری قرار دارند، مناسبه. اما فولاد گالوانیزه این جوری نیست و در اثر فشار روکش از بین رفته و زنگ زدگی فولاد شروع میشه.